172
IV. Abschnitt.
1248 Niederlage der Kaiserlichen vor Parma, Einäscherung von Vittoria. Der Kaiser geht nach dem
Süden, um neue Rüstungen vorzunehmen. Vorteile der Päpstlichen in der Romagna.
1249 Mordversuch auf den Kaiser, Peter von Vinea als Verräter verurteilt. König Enzio von den
Bolognesern geschlagen und gefangen.
1248
1249
Ann. Plac. Gib. 496: — dum imp. summo mane — deversus fluvium Tarii venatum equitasset, cum nihil
adversi suspicaretur, securitas — non modicum damnum ei peperit. Hora eadem — equitatores Mediolani et Placen¬
tiae qui erant in Parma ad stratam de Colligio cucurrerant (eine Kriegslist, s. u. den Bericht des Kaisers). Quod
quidem videns marchio Lancia cum suis militibus ipsos — incucurrerant. (Quod) cum intellexisset Gregorius de
Montelongo legatus, cum militibus qui erant in Parma — exivit. — Praeterea populares Parmae et 600 pedites Man¬
tuae — de civitate exeuntes, versus Victoriam — venire coeperunt; und ehe die ausgerückte Besatzung zurückkehrt,
Victoriam accedentes ignem iactantes in ipsam, spaldis (Pallisaden) protractis in eam intraverunt. Cum autem
imperator vidisset in Victoria ignem, ascendit equum qui Draco dicebatur: videns Victoriam comburentem et resistere
non posse, collecta sua militia ut potuit Cremonam properavit. Multitudo vero Parmensium Victoriam intravit; pedites
et Saracenos qui in V. remanserant capiendo, multos ex ipsis occiderunt et iudicem Tadeum. Unermessliche Beute
fiel in ihre Hände. Eo die Parmenses totam Victoriam combusserunt — Et sic Deus — Parmenses adiuvit;
non enim plus durare poterant, quia salem non habebant et victualia nimis cara. Am andern Tage ergaben sich auch
die benachbarten Kastelle und Ortschaften. Bericht des Kaisers (H. B. V, 594): tractato cum aliquibus exulibus —
temporis etiam habilitate captata quo partem gentis nostrae ad fabricationem pontis cuiusdam in Pado — miseramus,
die XVIII m. Febr. berruerios (Sbirren) quosdam, ut ad eorum persecutionem gentem nostram adverterent, callide
praemiserunt. Sed dum fideles nostros — ad reprimendam audaciam — extra castrorum nostrorum limites casus tam
subitus eduxisset, accidit quod prius quam ad defensionem — Victoriae — regredi potuissent — castra nostra cum
rebus ibidem habitis ignis incendio concremarunt. Nos autem — Cremonam advenimus, ubi — nostrorum fidelium
robore adunato, statim castra nostra in obsidione Parmensium ex alia parte duximus repetenda. Siegesbericht der
Parmenser (H. B. VI, 592): Frid. — dimisit suos et spolia sua prorsus ex quibus 3000 cepimus et plures. — Inter¬
fecimus quoque Thadeum iudicem suum, cubicularios et camerarios omnes —; de suis militibus et populo interfecimus
ultra 1500 etc. Anfang März erneuerte der Kaiser die Feindseligkeiten gegen Parma und verheerte im Mai imd Juni
die Umgegend der Stadt, musste dann aber aus Mangel an Geldmitteln weitere Feindseligkeiten aussetzen. Ann.
Plac. Gib. 497: Kal. Marcii imp. congregatis suis militibus cum rege Encio et marchione Lancia — intravit Burgum
S. Domini. Et die 4 mensis eiusdem castrum Medaxane cepit — — mense Junii — devastavit segetes et vineas
Parmensium —, deinde equitavit Cremonam. Doch gelang es ihm im westlichen Teil der Lombardei seine Herrschaft
durch die Einnahme von Vercelli und die Unterwerfung des Markgr. von Montferrat zu sichern (ebd.); die weitere
Schwächung der Kebellen blieb im Osten Ezzelin, im Westen dem Grafen von Savoyen, in der Mitte Enzio überlassen,
der Kaiser begab sich nach dem Süden, um neue Mittel aus dem Königreich zu ziehen. In der Romagna hatten die
Päpstlichen bedeutende Erfolge gewonnen. Ann. Plac. a. a. 0.: Interea civitates Romagnae, seil. Ymola. Ravena,
Faventia, Ariminum etc. — Octaviano (dem päpstl. Legaten) se tradiderunt, imperatori rebellantes. Praeterea civitates
vallis Spoleti cardinali Raynerio se tradiderunt.
Math. Paris ad a. 1249 (p. 764): — Qui (imp.) cum graviter infirmaretur, consilium habuit a suis physicis,
ut purgationem medicinalem et postea balneum — acciperet. Habuit autem magister Petrus deVinea, qui ipsius
Fr. familiarissimus consiliarius et singularis animae illius custos fuerat, quendam physicum secum, qui ex praecepto
tam Fr. quam ipsius P. ad purgationem dictam necessaria praeparaturus, subdolus accessit; de consilio enim ipsius
Petri venenum letiferum et efficax valde potioni immiscuit — Ecclesiae autem inimici dixerunt, quod d. papa ad
hoc facinus cor Petri enervando muneribus et pollicitis maximis inclinarat. F. vero super hoc scelere per aliquem
amicorum suorum in ipsa hora — praemonitus et secretius edoctus, physico potionem ostendenti et Petro ait: ‘Amici,
confidit in vobis anima mea. Caveatis, supplico, ne mihi in vobis confidenti virus pro medicina porrigatis’. Cui
Petrus: ‘0 domine, pluries dedit iste meus physicus salubrem vobis potionem, quare modo formidatis?’ F. autem
ostendenti scyphum physico dixit, torvo tamen aspectu et posita a tergo custodia, ne evadere possent proditores:
‘Propina mihi potum —’ Physicus obstupefactus et sibi conscius de scelere, simulans — lapsum fuisse, corruit in
faciem suam et venenum effudit pro maiore parte. Minimam autem' quae supererat partem, damnatis quibusdam
iussit — dare, et statim animas exhalarunt. Certificatus igitur — de proditione — iussit physicum suspendi et
Petrum exoculatum per multas Italiae et Apuliae civitates fecit adduci, ut — facinus confiteretur. Tandem iussit
ut Pisanis, qui ipsum — oderant, praesentaretur perimendus. Quod cum audiret P. — ad columnam ad quam alli¬
gatus fuerat caput fortiter allidens, se ipsum excerebravit (?). Ann. Plac. a. a. 0.: Imp. — equitavit Cremonam ubi
capi fecit Petrum de Vinea eius proditorem. — Mense Marcii — Pisis accessit duxitque secum Petrum de V.,
cui oculos de capite eruere fecit in S. Miniato, ubi suam vitam finivit. Der Kaiser selbst (H. B. VI, 706): Nuper —
iste sacerdos (der Papst) — temptavit occultis insidiis perdere vitam nostram (durch Bestechung des Arztes;
Friedrichs Verdacht ist ebenso unerweislich als unwahrscheinlich). — Cumque postmodum idem medicus — ad