Das ostfränkische Reich unter Arnulf und Ludwig dem Kinde. 888 — 911.
mosus stirbt (4. April); nach dem kurzen Pontifikat Bonifa-
tius’ VI. folgt Stephan VI. (Totengericht über Formosus,
Januar 897).c Die Ungarn setzen sich zu beiden Seiten
der Theifs fest.d
hatte. Er ergriff aufs neue von Verona Besitz, und die beiden Gegner einigten
sich darauf bei einer persönlichen Zusammenkunft in Pavia (von einer solchen
sprechen allein die gesta Bereng. III, v. 235 ff.) dahin, dafs alles Land dies-
seit des Po bis zur Adda Berengar ‘quasi hereditario iure’ gehören sollte,
ann. fuld. Dafs diese Übereinkunft erst einige Monate nach der Rückkehr
Arnulfs geschlossen sein kann, hat Lupi, Cod. dipl. bergom. 1,1057 erwiesen.
— Arnulf weilte nach seiner Rückkehr erst in Regensburg (Urk. aus R. vom
8. Juli und 2. August, Böhmer 1122. 1123), dann in Forchheim (Urk. vom
9. und 13. August, Böhmer 1124 und Würdtwein, Subs. dipl. VI, 300),
wo er eine Reichsversammlung abhielt, ann. alam. 897 (st. 896) SS. I, 53, vgl.
Herim. aug. chron. 896.
c) Ann. fuld.: At Roma Formosus papa defunctus est die s. paschae
(4. April), in ctrius locum consecratur Bonifacius (VI.), qui podagrico morbo
eorreptus, vix 15 dies supervixisse reperitur. In cuius sedem successit apo-
stolicus nomine Stephanus (VI.), vir fama infandus, qui antecessorem suum,
Formosum seil., inaudito more de tumulo eiectuni et per advocatum suae
responsionis depositum, foras extra solitum sepulturae apostolicis locum sepe-
liri praecepit. Dieses scheufsliche Totengericht über Formosus fand 9 Monate
nach dem Tode desselben, also im Januar 897 statt, wenige Tage nach der
Ankunft des Kaisers Lambert und seiner Mutter Ageltrud. Am ausführlichsten
berichten über den Vorgang die invectiva in Romain pro Formoso papa ed.
Dümmler in Gesta Bereng. imp. 138 ff., Auxilii in defens. sacrae ordinatio-
nis Formosi 1. I, 10 bei Dümmler, Auxilius und Afulgarius p. 71: Stepha¬
nus papa facto conventu non ex aliis episcopis, presbiteris vel diaconibus, sed
ex eis utique, qui cum venerabüi papa Formoso per annormn spatia communi-
caverant —, more cruentae bestiae — corpus eiusdem Formosi in eundem
conventuni afferri praecepit, et quia vivo nihil nocere poterat, saltem ex
putrido cadavere — suam satiaret feritatem. Mira domini gratia adhuc
• cunctorum in eo artuum compago integra sine putredine perseverabat. Tune
exuentes illum apostolicis amictibus usque ad cilicium, quo se ad carnem,
dum adhuc viveret, vestiebat, induerunt laicis indumentis et, quod est crude-
lius, amputatis duobus dexterae digitis, iussit euni inter peregrinorum tumulos
sepeliii. Post aliquantum vero temporis in tantam prorupit vesaniam, ut euni
de sepultura latenter extrahi fecerit et in collo eius quaedam ligari pondera et
in fluvium mergi praeceperit, ordinationes tarnen eius procul existentes -—
exagitare non ausus est. — c. 11: Interea deus — non passus est, tantum
latere scelus nec famulum suum sub tyberino iacere gurgite. Ad medium
ferme noctis, qua ibi praecipitatus fuerat — validissima inundatione exerevit
fluvius et mox praefatum cadaver solutis ponderibus ferens per milia quasi
20 compactum et integrum exposuit ad ripam prope titulum s. Acontii. Hier
fand ihn ein Mönch infolge einer Vision und bestattete ihn heimlich; die übrigen